Biltong blog #2: spetter-petter-pater

De afgelopen weken zijn voorbij gevlogen. Zoveel nieuwe indrukken, nieuwe mensen, nieuwe ervaringen en zo weinig tijd eigenlijk om je goed en wel te realiseren wat je doet en waar je bent. Inmiddels ben ik ook geïntegreerd tussen de andere internationale studenten en kan ik de route van Paarl naar het Tygerberg bijna op gevoel rijden. Ik heb een boete gekregen (telefoon gebruik in een file van 5km waarin ik al een kwartier stilstond) de broer van de koning van de Zulu’s aangezien voor de huishoudelijke hulp, kaap de goede hoop bezocht, rugby gekeken in het stadion van Kaapstad en mijn eerste ervaring met HIV gehad.

Als er iets is waar alle (Nederlandse) ervaringsdeskundigen van Zuid Afrika en het Tygerberg het over eens waren, was het wel: neem een spatbril mee en draag hem, want iedereen heeft AIDS. Bij navraag bleek dit in het Tygerberg slechts een op de twee te zijn, waarvan het overgrote deel dit zelf nog niet wist. Lucky me. Dus, als een braaf co-tje loop ik waar ik ook ben met mijn spatbril in m’n zak rond voor het geval dat. De OK-dag (woensdag) breekt aan en helaas voor mij waren er al drie gynaecologen aanwezig, dus geen ruimte voor mij om te assisteren. Halverwege verlaat een van de gynaecologen echter de tafel, maar omdat dit in Nederlandse ziekenhuizen niet automatisch betekent dat de co mag bijstappen blijf ik netjes op mijn co-krukje zitten. “Why don’t you get up?! We need extra hands!”. Enthousiast spring ik op, het is natuurlijk altijd leuk om te helpen en omdat het dezelfde gynaecoloog was als die van het flauwval-incident, een kans voor mij om mijn magere eerste indruk weg te poetsen.

Snel handen wassen, OK-pak aan, (dubbele) handschoenen aan en kom maar op: the co is here to save the day. Nu doe je als co tijdens een operatie een aantal dingen; bloed deppen, vocht afzuigen, hechtdraad afknippen en klemmen vasthouden. Dit laatste totdat je armen verzuurd en je benen verkrampt zijn en vaak met weinig zicht op wáár je de klem dan precies voor vasthoud en welke kant je op moet trekken/duwen/draaien. De gynaecoloog was wederom niet onder de indruk (“Why you hold them like this, are you tired or something?!”), maar omdat ik nog steeds zeker en stabiel op m’n benen stond, voelde het evengoed als een kleine maar belangrijke overwinning. FLATS. De twee klemmen aan de baarmoeder die ik met man en macht vasthield zodat de twee gynaecologen konden hechten, schieten tegelijkertijd los en spuiten bloed/vocht vanuit de operatiewond richting mijn hoofd. Waar juist op dat moment natuurlijk… mijn spatbril schittert in afwezigheid. Die had ik (uiteraard!) keurig bij me in mn zak, maar was ik in alle opwinding vergeten op te zetten en was nu verstopt onder mijn OK-pak. Ik besluit niks te zeggen, herplaats de klemmen en begin te rekenen. Kans op besmetting via oog-bloed contact: geen idee. Kans dat deze mevrouw HIV positief is: statistisch gezien 50%. Tijd die ik heb om met het preventieve pakket (PEP) te beginnen: wederom geen idee. Uitkomst: lichte paniek.

Na de OK besluit ik de andere arts aan te spreken, die zeer begripvol reageert met het ophalen van haar schouders en zeggen dat het wel niks zal zijn. Met deze weinig helpende reactie gaan we door en in de loop van de dag raakt het voorval enigszins op de achtergrond. Tijdens de post-OK ronde op de afdeling wordt echter terloops opgemerkt dat de man van deze patiënte al jaren HIV positief is, al gebruikt hij medicijnen. Paniek weer in volle sterkte terug. Ik neem de arts nog een keer apart en geef aan dat ik me toch wel heel oncomfortabel voel bij de bloedspetters in m’n oog en deze keer reageert ze wat vriendelijker. We nemen bloed af van de patiënt en ik word doorgestuurd naar het arbo-kantoor van het ziekenhuis. Daar wordt ook bloed afgenomen van mij, dat samen met dat van de patiënt getest zal worden op hepatitis B, syphilis en HIV. Een paar uur zweten verder word ik gebeld: mijn hepatitis B vaccinatie van het begin van de studie werkt nog prima, patiënte en ik zijn syfilis negatief en mevrouw is ook HIV negatief. Zorgen dus voorbij? Niet echt. Een HIV test is pas 6 weken na infectie positief, dus hoe nu verder? Navraag leerde mij dat de kans op infectie van pure bloeddruppels in het oog verwaarloosbaar klein zijn, dus vermengd met irrigatievocht van tijdens de operatie nog kleiner (Na het later aanspreken van de gynaecoloog-infectioloog leer ik dat er voor zover zij weet nog geen casussen bekend zijn die op deze manier HIV hebben gekregen en dat het voor zover zij weet dus alleen een theoretisch risico is). Verder is de kans op infectie van de patiente als haar mijn zijn medicijnen netjes slikt, virtueel 0 (wederom; voor zover zij weet geen casussen van bekend). Het PEP-pakket ter preventie van HIV infectie is hiernaast absoluut geen pretje en je kunt er weken doodziek van zijn. Ik besluit het PEP-pakket niet te nemen, wel let ik op de eerste symptomen van HIV (lijkt erg op het begin van een griepje) en ga ik over 6 weken nog eens de HIV-test doen. Redelijk (maar nog niet helemaal) gerustgesteld heb ik alvast maar wel een liedje geschreven over dit voorval:

Geen HIV olé olé, geen HIV olé olé, geen HIV (hé), geen HIV (hé), geen HIV olé olé,
HIV, HIV, hoera!